1. ไม่มีสมองและไม่มีเลือด
ปลาดาวไม่มีสมองส่วนกลางแต่พวกมันมีระบบประสาทที่ซับซ้อนมีลักษณะเป็นท่อวงแหวนรอบปากเชื่อมโยงกับเส้นประสาทที่แผ่ออกเป็นรัศมีตามแนวแขนซึ่งช่วยให้มันรับรู้การสัมผัส แสง อุณหภูมิ ทิศทาง รวมทั้งความคุมการเคลื่อนไหวและการทำงานของอวัยวะต่างได้ ขณะเดียวกับพวกมันสูบฉีดน้ำทะเลหมุนเวียนไปทั่วร่างกายแทนระบบเลือด น้ำทะเลจะส่งสารอาหารสำคัญไปยังอวัยวะต่างๆเพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างถูกต้อง
2. มี ‘ตา’ ที่อาจดูไม่รู้ว่าเป็นตา
หลายคนอาจแปลกใจเมื่อรู้ว่าปลาดาวมีตาเนื่องจากไม่เคยเห็นมาก่อน แต่ปลาดาวมีตาอยู่จริงๆ ตาของมันมีลักษณะเป็นจุดเล็กๆสีแดงอยู่ที่ปลายแขนแต่ละข้าง หมายความว่าโดยทั่วไปแล้วปลาดาวมีตาถึง 5 ดวง ตาของปลาดาวไม่ช่วยให้มันเห็นรายละเอียดได้มากนัก แต่ก็สามารถสัมผัสได้ถึงแสงและความมืดซึ่งเพียงพอสำหรับสภาพแวดล้อมที่พวกมันอาศัยอยู่
3. เคลื่อนที่โดยใช้ ‘เท้า’ เดิน
ปลาดาวเป็นสัตว์ทะเลที่ว่ายน้ำไม่เป็น การเคลื่อนที่ของมันอาศัยระยางค์ยั้วเยี้ยใต้ร่างกายทำหน้าที่เป็น ‘เท้า’ สำหรับเดินไปมา กลไกการควบคุมเท้าของมันเป็นระบบไฮดรอลิกซึ่งมีการสูบฉีดน้ำทะเลไปทั่วร่างกายอยู่แล้ว เท้าของมันมีลักษณะคล้ายถ้วยดูดซึ่งมันใช้ในการจับเหยื่ออีกด้วย
4. บางสายพันธุ์มีถึง 40 แขน
โดยทั่วไปปลาดาวมีลำตัวแยกออกเป็นรัศมีแบบสมมาตร 5 จุด แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าปลาดาวทุกตัวมี 5 แขน บางสายพันธุ์มีแขนมากกว่าห้า อาจจะมี 10 แขน 20 แขน ไปจนถึงมีมากที่สุดถึง 40 แขน ซึ่งจะทำให้มันมีตาถึง 40 ดวงตามไปด้วย
5. บางตัวหนักถึงเกือบ 5 กก.
ปลาดาวที่พบเห็นโดยทั่วไปมักมีขนาดเล็กยาวไม่กี่เซนติเมตร แต่ปลาดาวที่มีขนาดใหญ่เป็นพิเศษก็มี โดยเฉพาะสายพันธุ์ Sunflower star (Pycnopodia helianthoides) ซึ่งมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ตัวโตเต็มวัยของสายพันธ์นี้จะมี 16 – 24 แขน มีขนาดตัววัดจากปลายแขนถึงปลายแขนอีกด้านหนึ่งราว 1 เมตร และมีน้ำหนักถึงเกือบ 5 กก.เลยทีเดียว
6. มีวิธีกินอาหารแบบพิสดาร
อาหารหลักของปลาดาวคือพวกหอยสองฝา ปลาดาวมีปากอยู่ใต้ลำตัว วิธีกินอาหารของพวกมันพิสดารมาก พอจับเหยื่อได้ปลาดาวจะใช้แขนโอบรัดเหยื่อและเปิดฝาหอยแง้มออกเล็กน้อย จากนั้นมันจะดันกระเพาะอาหารของมันออกมาผ่านทางปากเข้าไปในเปลือกของเหยื่อ แล้วก็จัดการย่อยอาหารของมันจนเสร็จ หลังจากนั้นจึงดึงเอากระเพาะอาหารกลับเข้าไปในลำตัวตามเดิม ด้วยเทคนิคกินอาหารแบบนี้ทำให้ปลาดาวกินเหยื่อที่มีขนาดใหญ่กว่าปากเล็กๆของมันได้
7. อายุยืนไม่สูญพันธุ์ง่ายๆ
ปลาดาวเป็นสัตว์ที่ดูเหมือนจะเปราะบางไม่น่ามีอายุยืนยาว แต่พวกมันกลับสามารถมีชีวิตอยู่ได้นานหลายสิบปี อายุขัยของปลาดาวแตกต่างกันไปตามสายพันธุ์ และโดยทั่วไปพวกที่ตัวใหญ่กว่ามักมีอายุมากกว่า อายุโดยเฉลี่ยของปลาดาวอยู่ที่ 35 ปี ตัวเมียสามารถวางไข่ได้ถึง 65 ล้านฟองในคราวเดียว ดังนั้นในทะเลจึงมีปลาดาวอยู่จำนวนมาก และพวกมันไม่สูญพันธุ์ง่ายๆอย่างแน่นอน
8. สร้างแขนที่ขาดขึ้นใหม่ได้
เรื่องน่าทึ่งอีกอย่างหนึ่งของปลาดาวคือมันสามารถสร้างแขนใหม่ทดแทนแขนที่ขาดไปได้ สิ่งนี้เป็นประโยชน์มากเพราะหากปลาดาวได้รับบาดเจ็บจากนักล่า มันสามารถยอมเสียแขนเพื่อหนีเอาตัวรอด และสร้างแขนใหม่ได้ในภายหลัง แต่การสร้างแขนใหม่ของมันอาจต้องใช้เวลานานหลายเดือนหรือเป็นปี
9. สืบพันธุ์แบบไม่มีเพศก็ได้
ตามปกติปลาดาวสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ ปลาดาวตัวผู้กับตัวเมียแยกแยะได้ยากมากเพราะดูเหมือนกันหมดทุกตัว ปลาดาวสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศโดยการปล่อยอสุจิและไข่ลงในน้ำ อสุจิปฏิสนธิกับไข่กลายเป็นตัวอ่อน จากนั้นจึงตกลงบนพื้นทะเลและเติบโตจนเต็มวัย ดาวทะเลยังสามารถสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศผ่านการงอกใหม่ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อมันสูญเสียแขน เนื่องจากอวัยวะสำคัญของปลาดาวส่วนใหญ่อยู่ที่แขน ดังนั้นในบางสายพันธ์ุพวกมันสามารถสร้างตัวใหม่ทั้งตัวจากแขนข้างเดียวกับบางส่วนของจานกลางลำตัว
10. อยู่คู่ทะเลมากว่า 450 ล้านปี
บรรพบุรุษของปลาดาวในปัจจุบันปรากฏขึ้นบนโลกเมื่อกว่า 450 ล้านปีก่อนในช่วงยุคออร์โดวิเชียน พวกมันอาศัยอยู่ตามพื้นทรายตื้นๆ รวมทั้งตามพื้นทรายที่มีความลึกถึง 9,000 เมตร ปลาดาวมีสายพันธุ์หลากหลายมากกว่า 1,900 สายพันธุ์ พวกมันมีความแตกต่างทั้งด้านรูปร่าง ขนาด และสี ถือเป็นสิ่งมีชีวิตที่สวยงามมากสีสันที่อยู่คู่กับท้องทะเลมานานแสนนาน
ข้อมูลและภาพจาก howstuffworks, thoughtco, awesomeocean