ผ่านไปหลายทศวรรษสีน้ำมันค่อยๆจางลง คราบสีดำลึกลับได้แพร่กระจายไปทั่วใบหน้าของผู้หญิงในภาพ จนสังเกตเห็นร่องรอยของภาพเหมือนอีกภาพหนึ่งซ่อนอยู่ใต้ภาพเขียน
และเมื่อเร็วๆนี้ นักวิจัยร่วมกับหอศิลป์แห่งชาติวิกตอเรีย ได้พยายามจับภาพที่ซ่อนอยู่โดยการใช้รังสีเอ็กซเรย์และอินฟาเรด ซึ่งให้ผลเป็นภาพร่างมัวๆที่ไม่ค่อยชัดเจนของผู้หญิงอีกคนหนึ่ง
เพื่อให้ได้ภาพที่มีความละเอียดสูงพวกเขาจึงใช้ลำแสงเอ็กซเรย์เข้มข้นที่มีขนาดเล็กเพียงหนึ่งในสิบของเส้นผมมนุษย์แต่สว่างกว่าแสงอาทิตย์เป็นล้านเท่าจากเครื่องเร่งอนุภาคซินโครตรอน ทำการสแกนภาพด้วยเทคนิคที่เรียกว่า X-ray fluorescence หรือ XRF หลังใช้เวลาทำงาน 33 ชั่วโมง พวกเขาก็ได้ภาพที่ต้องการซึ่งมีความละเอียดถึง 31.6 ล้านพิกเซล
“เมื่อได้เห็นภาพครั้งแรกผมดีใจสุดๆ มันน่าตื่นเต้นมากๆ” Daryl Howard หนึ่งในนักวิจัยกล่าว “ผมคิดว่ามันเป็นหนึ่งในช่วงเวลาที่น่าตื่นเต้นที่สุดในอาชีพการทำงานทางวิทยาศาสตร์ของผม”
ผู้หญิงในภาพที่ซ่อนอยู่คล้ายกับนางแบบที่มีชื่อเสียงในสมัยนั้น เธอชื่อ Emma Dobigny เธอผู้นี้เคยนั่งเป็นแบบให้กับเดอกาเป็นเวลานาน 20 ปี และยังเป็นแบบให้กับศิลปินคนอื่นๆอีกด้วย
Howard อธิบายว่า “เมื่อได้ภาพออกมา ผมก็ไล่ดูผลงานของเดอกา ดูเหมือนไม่ถึงห้านาทีเราก็เจอ เราคิดว่าภาพเหมือนที่ซ่อนอยู่เป็นภาพของนางแบบที่เดอกาได้วาดมาก่อนหลายครั้ง เธอคือ Emma Dobigny ผมคิดว่ามันคล้ายกันมาก”
นักวิจัยเชื่อว่าภาพเหมือนนี้ถูกทิ้งไว้หลายปีก่อนที่มันจะถูกเขียนทับ “จากการค้นคว้าเกี่ยวกับงานของเดอกาพบว่า เดอกาเขียนภาพของ Emma Dobigny ในราวปี 1968” Howard กล่าว “ภาพปัจจุบันถูกเขียนหลังจากนั้นราว 7 – 10 ปี มันเป็นไปได้ที่ภาพเขียนจะอยู่ในสตูดิโอของเขาหลายปีก่อนที่เขาจะตัดสินใจเขียนทับมัน”
Joris Dik ผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีเดลฟท์ กล่าวว่า ความละเอียดของภาพของเดอกาเป็นที่น่าประทับใจ “การสแกนได้จับรายละเอียดของรอยแปรงที่ซ่อนอยู่ได้จริงๆ แต่ละรอยของแปรงมีรายละเอียดที่ไม่ธรรมดา มันไปไกลกว่าเทคนิคการถ่ายภาพ การสแกนให้รายละเอียดสูงมาก คุณจึงได้รับความประทับใจเหมือนได้เห็นภาพเขียนตัวจริง” เขากล่าว
ข้อมูลและภาพจาก nytimes, theguardian