ยานวอยเอจเจอร์ 1 จุดไฟเครื่องปรับทิศทางเป็นครั้งแรกหลังเลิกใช้นาน 37 ปี

หลังจากหยุดใช้งานมานานเกือบ 4 ทศวรรษ นาซาประสบความสำเร็จในการสั่งยานวอยเอจเจอร์ 1 ที่กำลังเดินทางมุ่งสู่ที่ว่างระหว่างดาวนอกระบบสุริยะ ให้ทำการจุดไฟเดินเครื่องปรับทิศทางเป็นครั้งแรกหลังเลิกใช้มานานถึง 37 ปี เพื่อรักษาการติดต่อกับโลกต่อไปได้อีกหลายปี

ยานวอยเอจเจอร์ 1 ออกเดินทางจากโลกเมื่อวันที่ 5 กันยายน 1977 หลังยานคู่แฝดวอยเอจเจอร์ 2 ที่ออกเดินทางไปก่อน 16 วัน ยานทั้งคู่เพิ่งจะฉลองครบรอบการเดินทางในอวกาศ 40 ปีไปเมื่อไม่นานมานี้เอง ภารกิจของยานวอยเอจเจอร์ 1 คือการสำรวจดาวพฤหัสกับดาวเสาร์และดวงจันทร์บริวาร หลังเสร็จสิ้นภารกิจเมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน 1980 ยานวอยเอจเจอร์ 1 ได้เดินทางต่อไปมุ่งหน้าสู่ที่ว่างระหว่างดาว และได้เดินทางออกพ้นขอบเขตระบบสุริยะและบริเวณที่เรียกว่า Heliopause เข้าไปในที่ว่างระหว่างดาวตั้งแต่วันที่ 25 สิงหาคม 2012 นับเป็นวัตถุที่มนุษย์สร้างขึ้นที่อยู่ห่างจากโลกมากที่สุดเป็นระยะทาง 22 พันล้านกิโลเมตรหรือประมาณ 140 เท่าของระยะทางระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์

ในการรักษาการติดต่อกับศูนย์ควบคุมบนโลกนั้นยานวอยเอจเจอร์ 1 จะต้องปรับทิศทางของเสาอากาศให้ชี้มาที่โลกโดยใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า Thruster ซึ่งจะจุดเชื้อเพลิงขับดันช่วงสั้นๆเป็นมิลลิวินาทีที่นาซาเรียกว่า “puffs” เครื่อง Thruster ของยานวอยเอจเจอร์ 1 ทำงานเป็นปกติมาตลอดจนกระทั่งถึงปี 2014 วิศวกรของนาซาพบว่ามันเริ่มเสื่อมแรงขับดันน้อยลงไปทุกที

นาซาระดมทีมผู้เชี่ยวชาญมาศึกษาปัญหาและหาทางแก้ไข และพวกเขาก็พบทางออกที่ไม่ธรรมดาคือพยายามทำให้ Thruster อีกชุดหนึ่งที่เรียกว่า TCM ซึ่งถูกปิดการใช้งานมานาน 37 ปีเพื่อประหยัดพลังงานหลังจากสิ้นสุดภารกิจหลักเมื่อปี 1980 กลับมาใช้งานได้อีกครั้ง

แต่งานนี้ก็ไม่ง่ายเนื่องจากทีมงานต้องกลับไปขุดค้นข้อมูลเก่าและตรวจสอบซอฟต์แวร์ที่เขียนด้วยภาษาแอสเซมบลีซึ่งปัจจุบันไม่ได้ใช้กันแล้ว และ TCM Thruster 4 ตัวซึ่งติดอยู่ด้านหลังของยานนี้ก็ยังไม่เคยใช้ทำ puffs เพื่อปรับทิศทางตัวยานเองมาก่อนเลย

วันที่ 28 พฤศจิกายน 2017 ทีมวิศวกรได้ทำการจุดไฟ Thruster ทั้งสี่เป็นครั้งแรกในรอบ 37 ปีและทดสอบความสามารถของมันในการปรับทิศทางตัวเองโดยการทำ puffs นาน 10 มิลลิวินาที เนื่องจากยานอยู่ไกลมาก ดังนั้นกว่าสัญญาณจะเดินทางจากยานถึงโลกทีมงานต้องรอผลอย่างใจจดใจจ่อนานถึง 19 ชั่วโมง 35 นาที แล้วพวกเขาก็พบว่า TCM Thruster ทำงานได้อย่างสมบูรณ์แบบ

นาซามีแผนจะเปลี่ยนไปใช้ TCM Thruster ในเดือนมกราคมปีหน้า แต่การใช้ TCM แต่ละตัวต้องมีการเปิดใช้ฮีตเตอร์ซึ่งต้องใช้พลังงานจึงเป็นข้อจำกัดของการใช้งาน และเมื่อไม่มีพลังงานมากพอที่จะไปเดินฮีตเตอร์ ทีมงานก็จะกลับไปใช้ Thruster ชุดเดิม การเปิดใช้ TCM Thruster จะช่วยยืดอายุยานวอยเอจเจอร์ 1 ออกไปได้อีก 2 -3 ปี

ทีมงานมีแผนที่จะทดสอบ TCM Thruster ของยานวอยเอจเจอร์ 2 ด้วยเมื่อถึงเวลา แต่ขณะนี้ Thruster ของยานวอยเอจเจอร์ 2 ยังทำงานได้ดีอยู่ ยานวอยเอจเจอร์ 2 ก็กำลังอยู่บนเส้นทางไปสู่ที่ว่างระหว่างดาวเช่นกัน และจะไปถึงในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า

 

ข้อมูลและภาพจาก nasa, newatlas